Biografieën
Qadi Iyad
Qadi Iyad was een soennitische geleerde die beschouwd werd als de belangrijkste deskundige op het gebied van Maliki fiqh en hadith in zijn tijd en leefde van 1083 t/m 1149. Zijn volledige naam was Abū al-Faḍl ʿIyāḍ ibn Mūsā ibn ʿIyāḍ ibn ʿAmr ibn Mūsā ibn ʿIyāḍ ibn Muḥammad ibn ʿAbd Allāh ibn Mūsā ibn ʿIyāḍ al-Yaḥṣubī al-Sabtī. Hij was een prominente theoloog, historicus, dichter en genealoog.
Qadi Iyaḍ werd geboren in Ceuta in een gevestigde familie van Arabische afkomst. Als klein kind van een opmerkelijke geleerde familie was ʿIyad in staat om te leren van de beste leraren die Ceuta te bieden had. De rechter Abu ʿAbd Allah Muhammad b. ʿIsa (overleden in 1111) was ʿIyads eerste belangrijke leraar en wordt gecrediteerd met zijn basis academische vorming. In zijn jeugd profiteerde ʿIyad van de stroom van geleerden uit al-Andalus, de Maghreb en de oostelijke Islamitische wereld. Hij werd zelf een prestigieuze geleerde en won de steun van de hoogste niveaus van de samenleving.
In zijn zoektocht naar kennis bracht Iyad een deel van 1113 en 1114 door met een bezoek aan Cordoba, Murcia, Almeria en Granada. Hij ontving ijāzas van de belangrijkste traditiegeleerde van zijn tijd, Abū ʿAlī al-Ṣadafī (overleden in 1120) in Murcia, en ontmoette enkele van de meest geëerde geleerden van dat moment, zoals Ibn al-Hajj (overleden in 1134), Ibn Rushd (overleden in 1126) en Ibn Hamdin (overleden in 1114).
Qadi Iyad werd in 1121 benoemd tot rechter van Ceuta en diende in die functie tot 1136. Tijdens zijn ambtsperiode als rechter van Ceuta was hij buitengewoon productief. Iyads algemene faam als jurist en als schrijver van fiqh was gebaseerd op het werk dat hij in deze stad deed. Iyad werd ook benoemd tot rechter van Granada, waar hij iets meer dan een jaar werkte. Hij was leraar van Averroes en Ibn Maḍāʾ.
Cadi Ayyad University, ook bekend als de Universiteit van Marrakech, is naar hem vernoemd. Qadi Iyad staat ook bekend als een van de zeven heiligen van Marrakech en ligt begraven in de buurt van Bab Aïlen.
Hij was een van de meest beroemde geleerden van de Maliki-wetgeving en auteur van het bekende werk Ash-Shifa over de deugden van onze Profeet vzmh en Tartib al-mardarik wa-taqrib al-masalik li-marifat alam madhab Malik, een verzameling biografieën van eminente Maliki-geleerden, waaronder Abu Bakr ibn al-Arabi. Andere bekende werken van Qadi ‘Iyad zijn onder andere:
- Ikmal al-mu’lim bi fawa’id Muslim
- Bughya al-ra’i lima tadmanahu hadith Umm Zara’min al-fawa’id
- Al-L’lam bi huddud qawa’id al-Islam
- Al-Ilma` ila Ma`rifa Usul al-Riwaya wa Taqyid al-Sama (dit boek is ook vertaald onder de naam ‘Pilaren van de Islam‘ en verkrijgbaar via onze site.
- Mashariq al-Anwar `ala Sahih al-Athar
- Al-Tanbihat al-Mustanbata `ala al-kutub al-Mudawwana wa al-Mukhtalata
- Daqa`iq al-akhbar fi dhikr al-janna wa-l-nar
